Duyusal özellikleri (tat, koku, renk), elde edilme şekilleri, hasat zamanları ve asit oranlarına göre birçok zeytinyağı çeşidi bulunmaktadır. En çok bilinen zeytinyağı çeşitleri Natürel ve Ham zeytinyağlarıdır.
Doğal yöntemler ile kimyasal işlem uygulanmadan elde edilir. Yoğun bir zeytin tadı mevcuttur. Natürel sızma ve Natürel birinci olarak ikiye ayrılır.
Asit oranı en yüksek %0,8 olan yağlar Natürel Sızma olarak sınıflandırılırlar. Boğazda baskın bir tat bırakan bu ürünler, şifa ve doğallığı nedeni ile tercih edilen bir yağ türüdür. Bu yoğun aromanın tadına varabilmek için başta kahvaltılar, başlangıçlar ve salatalar gibi soğuk tariflerde olmak üzere tüm yemeklerde kullanılması önerilir.
Mekanik yollarla elde edilir, herhangi bir rafinasyon işlemi görmez. Asit oranı (oleik asit cinsinden) en fazla %2 olabilen bu zeytinyağı türü tat ve koku olarak sızma zeytinyağına göre daha hafiftir. Hem sıcak hem de soğuk yemeklerde kullanılmaya uygundur.
Duyusal özellikleri yani tat ve koku açısından kullanıma uygun olmayan, rafine edilerek yemeye hazır hale getirilen yağ türüdür. Asit oranı (oleik asit cinsinden) %2’den fazladır. Lampante ya da rafinajlık yağ olarak da adlandırılan ham zeytinyağının iki türü bulunur.
Zeytinyağının tadını yoğun bulanların tercih ettiği riviera zeytinyağının asit oranı en fazla %1.5’tur. Naturel zeytinyağları ile rafine zeytinyağının bileşiminden meydana gelir. Dengeli bir tada ve kokuya sahip olan riviera zeytinyağı daha çok sıcak yemekler ve kızartmalarda kullanılır.
Rafine işlemi uygulanarak zeytinyağının yapısını değiştirmeden elde edilen zeytinyağı türüdür. Oleik asit cinsinden asit oranı en fazla %0.3’dür.
Zeytinyağında temel kategorinin yanı sıra elde ediliş şekli, zamanı ve işlemine göre farklı duyusal özelliklere sahip birçok özel zeytinyağı bulunmaktadır. Farklı zevklere hitap eden zeytinyağı çeşitlerinden bazılarını aşağıda bulabilirsiniz.
Bölgelere göre farklılık göstermekle birlikte sıklıkla eylül-ekim aylarında zeytinler henüz olgunlaşmadan toplanıp, hasat edilen zeytinyağları için kullanılır. Keskin bir tadı olan bu ürün, acımsı ama yoğun bir tada da sahiptir. Özellikle salatalarda, mezelerde tercih edilir.
Sıcaklığı 26 derecenin altındaki su kullanılıp sıkılarak elde edildiği için soğuk sıkım olarak adlandırılır. Zeytin kırıldıktan sonra yoğurma işlemi sırasında sıcak su kullanılmamalıdır.
Oldukça geleneksel bir yöntemdir. Zeytinler taş değirmende iki taş arasında ezilerek elde edilen zeytin yağlarıdır.
Organik sızma zeytinyağı, organik tarım yöntemleri ile elde edilen zeytinlerden üretilir. Üretim aşamasından tüketicinin kullanımına kadar geçen süreçlerde gözetim kuruluşları tarafından denetimden uygunluk alınarak özel numaralar ile sertifikalandırılan ürünlerdir.
Zeytinyağını soğuk sıkım yöntemi ile elde edilip filtre edilmeyen elde edilmeyen türüne filtresiz zeytinyağı denir. Filtre edilmediği için içerisinde zeytin parçacıkları görülebilir ve filtreli zeytinyağlarına göre daha hızlı tüketilmesi gerekir. Aroması ve antioksidan özellikleri filtre edilen zeytinyağına göre daha yüksektir.